FINGER-NL: Leefstijlprogramma

Over dit onderzoek

Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat verschillende factoren samenhangen met een hoger risico op achteruitgang in het denkvermogen. Het denkvermogen gaat over dingen kunnen onthouden, nieuwe dingen kunnen leren en ergens je aandacht bij kunnen houden. Factoren die samenhangen met het denkvermogen zijn bijvoorbeeld lichaamsbeweging, geheugentraining, voeding, hart- en vaatgezondheid, slaap, ontspanning en sociale activiteiten.

Het FINGER-NL onderzoek duurt 2 jaar en heeft de vorm van een leefstijlprogramma. In het leefstijlprogramma worden informatie en opdrachten gegeven om succesvol te werken aan een gezonde(re) leefstijl. In dit onderzoek willen we testen wat het effect is van een leefstijlprogramma op het denkvermogen.

Dit onderzoek wordt uitgevoerd door onderzoekers van vijf verschillende onderzoekscentra in Nederland, namelijk het Alzheimercentrum Amsterdam, het Alzheimer Centrum Limburg (Universiteit Maastricht), het Radboud Universitair Medisch Centrum, de Wageningen Universiteit en het Universitair Medisch Centrum Groningen.

Waarom is dit onderzoek belangrijk?

De gemiddelde levensverwachting van mensen blijft nog steeds stijgen. Als gevolg hiervan krijgen steeds meer mensen een ongeneeslijke hersenziekte, zoals dementie. Ook steeds meer mensen merken dat hun geheugen of denkvermogen slechter wordt bij het ouder worden; dit wordt cognitieve veroudering genoemd.

Uit een eerder onderzoek in Finland, genaamd FINGER, blijkt dat een combinatie van lichaamsbeweging, een gezond dieet, een goede controle van de hart- en vaatgezondheid en geheugentraining het denkvermogen van ouderen verbetert. Met het Nederlands vervolgonderzoek FINGER-NL, dat is aangepast op basis van de nieuwste wetenschappelijke inzichten, willen we onderzoeken of we het positieve effect van leefstijl op het denkvermogen opnieuw aan kunnen tonen.

Met uw deelname aan dit onderzoek helpt u ons om meer inzicht te krijgen in hoe verbetering van leefstijl invloed heeft op een gezond brein en gezond ouder worden.

Hoe gaat het onderzoek in zijn werk?

Voor het FINGER-NL onderzoek bezoekt u 3 keer het onderzoekscentrum dat het dichtst bij u in de buurt is voor een uitgebreide onderzoeksdag. Deze bezoeken vinden plaats aan de start van de studie, na één jaar en na twee jaar (eind van de studie). Ieder bezoek aan een onderzoekscentrum duurt ongeveer 4 uur en bevat de volgende onderdelen:

• Lichamelijk en medisch onderzoek. We meten uw bloeddruk, lengte en gewicht.
• Bloedafname, (maximaal) 20 ml per bezoek.
• Neuropsychologisch onderzoek waarbij wij uw snelheid van informatie verwerken, geheugen, taalvaardigheid, aandacht en concentratie meten.
• Vragenlijsten met vragen over onder meer uw leefstijl, zoals slaap, beweging, stemming, en voeding.

Leefstijlprogramma

Naast deze 3 bezoeken aan het onderzoekscentrum, volgt u het leefstijlprogramma. U doorloopt het tweejarige programma in een groep van ongeveer 12 deelnemers. Zij starten gelijktijdig en doorlopen samen met u hetzelfde programma.

Gedurende twee jaar gaat u aan de slag om uw leefstijl aan te passen. Het is hiervoor belangrijk dat u bereid bent om deze aanpassingen te doen. Deze aanpassingen doet u zelf thuis, of onder begeleiding van een deskundigen op het gebied van leefstijl. Sommige onderdelen van het leefstijlprogramma kunt u thuis uitvoeren, andere onderdelen vinden plaats in het onderzoekscentrum, dit verschilt per programma. Gedurende het leefstijlprogramma vragen de onderzoekers u om vragenlijsten in te vullen, oefeningen te doen, informatie te lezen of om bijvoorbeeld een dagboek bij te houden.

Voor het onderzoek maakt u gebruik van een online platform waarvoor u persoonlijke inloggegevens en een handleiding krijgt: uw Persoonlijke Gezondheidsomgeving. Het is daarom van belang dat u toegang heeft tot een smartphone en tablet of computer en het internet. Wij leggen u tijdens het eerste bezoek aan het onderzoekcentrum uit hoe u thuis gebruik kunt maken van de online Persoonlijke Gezondheidsomgeving.

Dagelijkse drinkvoeding en voedingssupplementen

Onderzoekers kunnen u vragen om een dagelijkse drinkvoeding en voedingssupplementen te gebruiken als aanvulling op uw voeding. Indien u gevraagd wordt om deze voedingsmiddelen te gebruiken, krijgt u meer uitleg over het product. Er zijn geen kosten verbonden aan de voedingsmiddelen, deze krijgt u van de onderzoekers als onderdeel van het leefstijlprogramma.

Tijdsinvestering

Het is goed om te weten dat de tijdsinvestering van het onderzoek verschilt per deelnemer, maar dat deze hoog kan zijn. Over de looptijd van de studie kan de tijdsinvestering variëren van ongeveer 3 uur per maand tot zo’n 3 uur per week. Nadat u zich heeft aangemeld voor het onderzoek ontvangt u meer informatie over het verdere verloop van het onderzoek en de tijdsbelasting.

Bij dit onderzoek verwachten wij geen bijwerkingen of nadelige effecten op uw gezondheid. U kunt zich op elk moment tijdens het onderzoek bedenken en toch stoppen.

Wie kan er meedoen?

U kunt meedoen aan dit onderzoek wanneer u tussen de 60 en 80 jaar oud bent, u de Nederlandse taal voldoende beheerst (spreken, lezen en schrijven) en er ruimte voor verbetering is op het gebied van leefstijlfactoren die bijdragen aan uw hersengezondheid. Bij ruimte aan verbetering kunt u denken aan bijvoorbeeld de volgende risicofactoren: een hoge bloeddruk, een verhoogd cholesterolgehalte, een weinig actieve leefstijl, een ongezond dieet, of omdat er dementie in uw familie voorkomt en/of omdat u zelf problemen met het denkvermogen ervaart.

Hoe meld ik mij aan?

U kunt zich aanmelden via dit inschrijfformulier op hersenonderzoek.nl. Hersenonderzoek.nl is een online platform waar gezonde mensen en patiënten zich kunnen inschrijven om aan te geven dat ze interesse hebben in deelname aan hersenonderzoek. Hersenonderzoek.nl helpt ons om na te gaan wie in aanmerking komt voor het FINGER-NL onderzoek.

Wanneer u zich inschrijft en een profiel aanmaakt bij Hersenonderzoek.nl, gaan zij na of uw profiel aansluit bij wat we voor FINGER-NL zoeken. Als uw profiel niet overeenkomt, laat Hersenonderzoek.nl u dit per e-mail weten.

Als u wel in aanmerking komt, dan nodigen zij u per email uit voor het onderzoek. Als u zich via die uitnodiging aanmeldt, ontvangen de onderzoekers hier bericht van. Eén van de onderzoekers neemt dan telefonisch contact met u op.

Tijdens dat telefoongesprek zal de onderzoeker aanvullende vragen stellen, om te bepalen of u inderdaad in aanmerking komt voor deelname aan het onderzoek. Uiteraard kunt u dan ook uw vragen over het onderzoek stellen.

Als blijkt dat u kan en wil deelnemen, wordt de eerste afspraak met u ingepland.

Team van onderzoekers

Tijdens het onderzoek kunt u de volgende onderzoekers ontmoeten op de verschillende onderzoekscentra. Dit zijn ook de mensen die u telefonisch te spreken krijgt en aan wie u uw vragen kunt stellen.

Onderzoekscentrum Amsterdam

Onderzoekscentrum Groningen

Onderzoekscentrum Maastricht

Onderzoekscentrum Nijmegen

Onderzoekscentrum Wageningen